راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه

به جرات می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی دانش آموزان، دانشجویان و داوطلبان کنکور، مسئله عدم تمرکز در زمان مطالعه است به طوریکه این اختلال گاهی مشکلات فراوانی را در مسیر مطالعه افراد به وجود می‌آورد. در صورتیکه فرد در زمان مطالعه نتواند حواس خود را متمرکز بر مطالعه کند، ذهن او خواهان درگیری در جای دیگر می‌شود و همین موضوع خود زمینه ساز عدم تمرکز در زمان مطالعه می‌گردد. 

در واقع ذهن انسان به صورت کاملا ذاتی تمایل به فعالیت دارد و چنانچه این فعالیت در زمان مطالعه معطوف نباشد، زمینه‌ساز حواس‌پرتی و در نتیجه کاهش یادگیری خواهد شد. اگر شما هم با اختلال عدم تمرکز در زمان مطالعه دست و پنجه نرم می‌کنید و می‌خواهید با راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه آشنا شوید، تا انتهای این مطالب با ما همراه باشید.

منشا عدم تمرکز در زمان مطالعه

متاسفانه در دنیای امروزی عواملی که موجب حواس‌پرتی می‌شود بسیار افزایش پیدا کرده است و همین موضوع باعث شده است تا زمینه‌های عدم تمرکز افزایش پیدا کند. منشا این امر می‌تواند مربوط به ذهن انسان و یا مربوط به محیط اطراف او باشد. به طور مثال گاهی درگیری‌های ذهنی ناشی از درد و رنج، نگرانی، ترس، خشم و … می تواند علتی برای ناتوانی در متمرکز شدن حواس باشد.

از طرف دیگر گاهی عوامل بیرونی مانند بلند بودن صدای تلویزیون، ضعیف بودن نور، شدت صداهای اطراف و … نیز به عنوان نوعی عامل بر هم خوردن تمرکز شناخته می‌شوند. به هر حال شناخت منشا عدم تمرکز و نیز آشنایی با راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه بسیار ضروری به نظر می‌رسد.

پرورش تمرکز

برخی‌ها اینگونه تصور می‌کنند که ناخودآگاه فردی بی‌تمرکز هستند و تلاش برای افزایش تمرکز آن‌ها امری بی‌فایده است اما، باید بگوئیم که این تصور کاملا اشتباه است. بر‌خلاف تصور برخی‌ها، تمرکز در زمان مطالعه امری اکتسابی بوده و می‌توان با تمرین و ممارست آن را تقویت کرد. نه تنها این موضوع یک امر ذاتی نیست بلکه به کمک راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه می‌توان به خوبی تمرکز ذهن را تقویت کرد.

راه های افزایش تمرکز در زمان مطالعه - نوگام

راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه را بشناسید

گاهی شاید برای شما هم پیش آمده باشد که ساعت‌ها مشغول مطالعه یک مطلب درسی بوده‌اید اما در نهایت متوجه می‌شوید که چیزی از مطلب مورد نظر را نفهمیده‌اید؛ این موضوع می‌تواند نشان دهنده عدم تمرکز در زمان مطالعه باشد. همانطور که گفتیم تمرکز ذهن یک امر اکتسابی بوده و به همین دلیل می‌توان با فراگیری راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه، به پرورش و تقویت ذهن پرداخت. در ادامه این قسمت چند نمونه از این روش‌ها را خدمت شما آموزش می‌دهیم:

جدیت در مطالعه

اینکه بتوانید برای مطالعه خود را به زمان بندی‌های مختلف، محدود کنید بسیار تاثیر گذار است؛ به این صورت که با خود عهد کنید در ساعت فلان، به مدت مثلا یک ساعت و نیم باید تنها و تنها مطالعه داشته باشید و پس از آن استراحت کنید‌‌‌. در واقع منظور این است که برای مطالعه و زمان‌بندی مطالعه خود جدیت به خرج بدهید تا ناخودآگاه به سمت تمرکز حواس سوق داده شوید.

تند‌خوانی

از دیگر راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه می‌توان به شیوه ای به نام تندخوانی اشاره کرد؛ جاییکه به ذهن فرصتی برای گشت و گذار داده نمی‌شود. همچنین اینکه در این روش، ذهن به صورت مداوم و با سرعت زیاد مشغول به یادگیری است تا در این میان فرصتی برای درگیری در مسئله دیگری پیدا نکند.

انتخاب مکان مطالعه مناسب

قطعا مکان مطالعه منظم و تمیز نقش بسیار زیادی به افزایش تمرکز ایفا می‌کند چرا که به هر اندازه محیط مطالعه دارای عوامل حواس پرتی باشد به همان اندازه ذهن به دنبال فرصتی برای درگیری خواهد بود. مکان مطالعه باید از همه نظر برای یک مطالعه مفید آماده باشد به طوریکه عوامل مزاحم بیرونی از جمله سر و صدا یا بی نظمی محیط از بین رفته و عواملی همچون میزان نور و یا میز مطالعه استاندارد مهیا گردد.

 

نه گفتن را یاد بگیرید

شاید گاهی برای شما هم اتفاق افتاده باشد که قصد مطالعه دارید اما با درخواستی برای برگزاری یک دور‌همی از طرف دوستان خود مواجه می‌شوید؛ در اینگونه مواقع اگر قدرت نه گفتن نداشته باشید قطعا مجبور به شرکت در دور‌همی خواهید شد و یا اینکه به اندازه ای ذهن خود را درگیر پاسخ منفی به افراد می‌کنید که هیچ تمرکزی برای مطالعه نخواهید داشت.

شرایط بدنی مناسب

برای اینکه بتوان یک مطالعه مفید و همراه با تمرکز داشت باید قطعا بدن در شرایط فیزیکی مناسب قرار داشته باشد؛ به این معنا که بدن از لحاظ تغذیه، خواب و در مجموع سبک زندگی در وضعیت مناسبی قرار بگیرد. استفاده از غذا‌های چرب و فست فودی به خودی خود موجب افزایش خواب‌آلودگی و در نتیجه عدم تمرکز می‌شود؛ به همین دلیل می‌توانیم از سبک زندگی سالم به عنوان یکی از راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه نام ببریم. سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، فعالیت بدنی و عادات خواب اصولی خواهد‌ بود.

 

یادداشت برداری

منظور از یادداشت برداری اصولی، تکرار مطلب آموخته شده برای تثبیت بیشتر در ذهن است‌. در واقع یادداشت برداری درست یادگیری را در ذهن تثبیت کرده و به افزایش تمرکز در هنگام مطالعه نیز کمک می‌کند. لازم به ذکر است که مسئله یادداشت نویسی امری اصولی بوده و نیاز به تمرین دارد به همین دلیل توصیه می‌کنیم که این کار را از طریق یک مشاور و یا کارشناس برنامه ریز به صورت اصولی فرا بگیرید.

طرح سوال

از دیگر راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه می‌توان به تکنیک طرح سوال اشاره کرد؛ بر این اساس فرد با پرسش سوال، خود را با چالش‌هایی روبرو می‌کند که برای پاسخ‌دهی به این چالش‌ها نیازمند افزایش تمرکز ذهن خواهد‌ بود. در زمان مطالعه گاهی به طور ناخودآگاه ذهن پراکنده می‌شود و به همین دلیل قدرت یادگیری در این بازه‌زمانی کاهش پیدا می‌کند؛ حال بلافاصله در اینگونه مواقع با طرح پرسش از خود می‌توان به سرعت به روند یادگیری بازگشت و در مسیر تمرکز حافظه قرار گرفت.

 

استفاده از راهنما

اگر در زمان مطالعه بتوان مطالب مورد مطالعه را به وسیله یک راهنما هدایت کرد، تمرکز ذهن افزایش پیدا می‌کند. در واقع برای این منظور می‌توان از انگشت و یا یک قلم برای هدایت چشم روی مطالب استفاده کرد تا به این طریق ضمن هماهنگی چشم و ذهن، قدرت ذهن را برای تمرکز بیشتر افزایش داد.

علاقه مندی به مطالعه

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که در زمان مطالعه مطالبی که علاقه ای به آن‌ها ندارید، بیشتر کلافه می‌شوید و به علت عدم تمرکز دوست دارید هر چه سریع‌تر از آن فاصله بگیرید؛ این موضوع کاملا طبیعی است. به هر اندازه که علاقه نسبت به مبحث یا موضوعی بیشتر باشد به همان اندازه تمرکز برای مطالعه آن افزایش پیدا می‌کند.

 به عنوان یکی از راه های افزایش تمرکز در زمان مطالعه می‌توانید به دنبال انگیزه ای در خود برای علاقه مندی به مبحث مورد نظر باشید؛ به این معنا که با دنبال کردن انگیزه های شخصی سعی در افزایش علاقه به مطالعه مطلب مورد نظر داشته باشید تا در نهایت بتوانید تمرکز ذهن خود را برای مطالعه افزایش دهید.

دنبال کردن افکار مثبت

به جرات می‌توان گفت که یکی از اصلی‌ترین دلایل عدم تمرکز در زمان مطالعه، پر و بال دادن به افکار منفی و نامناسب است. طبیعتا روزانه هزاران فکر مثبت و منفی از ذهن انسان عبور می‌کنند اما چیزی که در این میان برای ما اهمیت دارد این است که افکار مثبت را قوی کرده و افکار منفی را از زندگی خود دور کنیم. به هر اندازه که ذهن انسان درگیر افکار مایوس کننده و ناامید کننده باشد، به همان اندازه عدم تمرکز در زمان مطالعه بیشتر می‌شود و این همان چیزی که گاهی شرایط را برای تمرکز ذهن در هنگام مطالعه سخت می‌کند.

راه های افزایش تمرکز در زمان مطالعه - نوگام

سخن پایانی:

در این مطلب به راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه پرداختیم اما مسئله دیگری که در این رابطه حائز اهمیت خواهد بود این است که برای افزایش تمرکز در زمان مطالعه می‌بایست یک برنامه‌ریزی مطالعاتی درست و اصولی داشت؛ به طوریکه در هنگام مطالعه، ذهن عاری از نگرانی و استرس برای هدف خود باشد. در واقع زمانیکه مطمئن باشید طبق یک برنامه‌ریزی قوی عمل می‌کنید، به خودی خود تمرکز و آرامش بیشتری برای مطالعه خواهید داشت که البته این مسیر با همراهی یک پشتیان و مشاور مجرب آسان‌تر به نظر می‌رسد.

مشاورین مجرب در مرکز آموزشی نوگام با کسب سال‌ها تجربه در زمینه مشاوره و برنامه‌ریزی آماده هستند تا شما را برای رسیدن به سر مقصد نهایی همراهی کنند. برگزاری دوره‌های تخصصی توسط اساتید مجرب، کلاس‌های آموزشی آنلاین و حضوری، برگزاری جلسات مشاوره تخصصی، برگزاری آزمون‌های آزمایشی و … همگی از خدماتی هستند که با اطمینان کامل می‌توانید از موسسه آموزشی نوگام دریافت کنید.

سوالات متداول:

رخی‌ها اینگونه تصور می‌کنند که ناخودآگاه فردی بی‌تمرکز هستند و تلاش برای افزایش تمرکز آن‌ها امری بی‌فایده است اما، باید بگوئیم که این تصور کاملا اشتباه است. بر‌خلاف تصور برخی‌ها، تمرکز در زمان مطالعه امری اکتسابی بوده و می‌توان با تمرین و ممارست آن را تقویت کرد. نه تنها این موضوع یک امر ذاتی نیست بلکه به کمک راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه می‌توان به خوبی تمرکز ذهن را تقویت کرد.

در زمان مطالعه بدن باید در شرایط فیزیکی مناسبی قرار داشته باشد؛ به این معنا که از لحاظ تغذیه، خواب و در مجموع سبک زندگی در وضعیت مناسبی قرار بگیرد. استفاده از غذا‌های چرب و فست فودی به خودی خود موجب افزایش خواب‌آلودگی و در نتیجه عدم تمرکز می‌شود؛ به همین دلیل می‌توانیم از سبک زندگی سالم به عنوان یکی از راه‌های افزایش تمرکز در زمان مطالعه نام ببریم. سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، فعالیت بدنی و عادات خواب اصولی خواهد‌ بود.

قطعا، مکان مطالعه منظم و تمیز نقش بسیار زیادی به افزایش تمرکز ایفا می‌کند چرا که به هر اندازه محیط مطالعه دارای عوامل حواس پرتی باشد به همان اندازه ذهن به دنبال فرصتی برای درگیری خواهد بود. مکان مطالعه باید از همه نظر برای یک مطالعه مفید آماده باشد به طوریکه عوامل مزاحم بیرونی از جمله سر و صدا یا بی نظمی محیط از بین رفته و عواملی همچون میزان نور و یا میز مطالعه استاندارد مهیا گردد.